31 Ιουλ 2010

Περί Aπεργίας...

  Η Aπεργία ως αντίδραση ή άμυνα των εργαζομένων όταν οι ίδιοι αποφασίζουν ότι αδικούνται είναι ένα δικαίωμα που η αναγνώρισή του χαρακτηρίζει κάθε δημοκρατία. Ο εργαζόμενος δεν έχει άλλο τρόπο αντίδρασης όταν νομίζει ότι η κυβέρνησή του ή η εργοδοσία πράττει ενάντια στα συμφέροντά του. 
Από τη φύση της η απεργία είναι ένας αγώνας, ένας τρόπος πίεσης ώστε να ακουστούν και να ικανοποιηθούν τα αιτήματα κάθε κλάδου. Με την απεργία αναδεικνύεις την αξία της εργασίας σου και την προσφορά σου στο κοινωνικό σύνολο. Επίσης η απεργία καταρχήν πλήττει τα συμφέροντα αυτού που απεργεί αφού και χρήματα χάνει και προσωπικό κόστος έχει. Φυσιολογικά, και επιχειρήσεις που συνεργάζονται με κάποιο κλάδο που απεργεί θα θίγονται και πιθανότατα άδικα. Αυτός είναι όμως ο τρόπος πίεσης στην κάθε κυβέρνηση για να δώσει λύση στα προβλήματα των απεργών. Αν απεργείς και δεν το παίρνει είδηση κανείς, τότε μόνο στην καλή θέληση των κυβερνόντων έχεις να ελπίζεις (που αν υπήρχε δεν θα υπήρχε λόγος για την απεργία). Η επιτυχία μιας απεργίας έχει να κάνει με τα αιτήματά της, τη μαζικότητά της, με τη διάρκειά της και με το τελικό αποτέλεσμα. Ο κάθε εργαζόμενος έχει δικαίωμα να απεργεί όποτε νομίζει ο ίδιος. Μόνο στην Kίνα, στην B. Κορέα, στην Kούβα υποθέτω, και σε κράτη με όμοια καθεστώτα απαγορεύονται οι απεργίες ή υπάρχουν περιορισμοί. Αν κάποιος νομίζει ότι θεμελιώδη δικαιώματα των εργαζομένων όπως το 8ωρο ή καλύτερες αμοιβές ή η κοινωνική ασφάλιση εξασφαλίστηκαν από δωρεά ή ανιστόρητος είναι ή αφελής είναι ή κάποιο συμφέρον έχει. Αν δε ξεκινήσουμε να διηγούμαστε ιστορίες απεργιών και διαμαρτυριών από Eυρώπη και Aμερική, οι δικές μας θα φανούν αστείες. Ο απεργός που δεν κλείνει κάποιο δρόμο, δεν κάνει κατάληψη κάποιου δημόσιου κτηρίου, δεν παρανομεί είναι άξιος σεβασμού από τον κάθε πολίτη ο οποίος την επόμενη φορά θα κάνει το ίδιο. Αν κάποιος σκέφτεται τα παραπάνω διαφορετικά τότε υποστηρίζει την απαγόρευση ή τον περιορισμό τους δικαιώματος της απεργίας σε συμβολικές 24ωρες. 
΄Οπως είναι ιερό το δικαίωμα στην απεργία το ίδιο ιερό είναι και το δικαίωμα στην εργασία. Κανείς, είτε εργαζόμενος είτε συνδικαλιστικό όργανο, δεν έχει το δικαίωμα εν ονόματι οποιασδήποτε απόφασης ή αιτήματος να απαγορέψει σε κάποιον να διαχωρίσει τη θέση του και να εργαστεί, όταν οι άλλοι θα απεργούν.
Σε μια δημοκρατική κοινωνία και οι απεργοί κρίνονται. Κρίνονται όμως όχι με κριτήριο μέχρι που φτάνει το δικαίωμά τους στην απεργία  ή με τη διάρκεια της αλλά με κριτήριο τα αιτήματά τους. Αν τα αιτήματα κάποιας συντεχνίας δεν αρκούν για να απεργήσει ή είναι προς τη λάθος κατεύθυνση τότε οι απεργοί αυτοί έχουν την κοινωνία απέναντι τους. Η πίεση όμως σε κάθε περίπτωση πρέπει να στρέφεται στην κυβέρνηση γιατί αυτή αυτή έχει εκλεγεί για να δίνει λύσεις.  Είναι τραγικό η μία κοινωνική ομάδα να στρέφεται εναντίον της άλλης με άσχημους χαρακτηρισμούς. 
Είναι εγκληματικό να ενοχοποιείται μια κοινωνική ομάδα από τις υπόλοιπες όχι επειδή έχει άδικο στα αιτήματά της αλλά επειδή είναι ελεύθεροι επαγγελματίες και οι μόνοι που μπορούν να απεργούν μαζικά. Οι ιδιοκτήτες των φορτηγών έχουν άδικο στα αιτήματά τους. Οι απαιτήσεις τους είναι εκτός εποχής και θα έπρεπε να ευχαριστήσουν την κυβέρνηση που διατηρεί τόσο ψηλά την εισφορά για την άδεια ενός φορτηγού. Αυτό όμως δεν θα με κάνει ποτέ να αμφισβητήσω το δικαίωμά τους στην απεργία. Αυτό το ιερό δικαίωμα που στην πραγματικότητα στερούνται όλοι οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα γιατί η απειλή της απόλυσης τούς απαγορεύει κάθε διαμαρτυρία, πρέπει να το υπερασπίζουμε όπου παραμένει ζωντανό. Είναι υγιέστερο να μπορεί κανείς να εκφράζει συλλογικά μια διαμαρτυρία είτε απεργώντας είτε στο δρόμο παρά να «γκρινιάζει» και να αφορίζει με καφενειακό τρόπο πρόσωπα και θεσμούς από τον καναπέ του.




Γ.K. 

29 Ιουλ 2010

Laurens Walking, Angelo Badalamenti

1931... Προστατευτισμός και φόροι

  «Eίναι απολύτως λογικό ότι στη χώρα μου υπάρχει η σκέψη να ακολουθηθεί το παράδειγμα που δίνουν άλλες χώρες, προηγμένες και προοδευτικές όπως η δική σας. Πολλοί υποστηρίζουν εύλογα ότι πρέπει να επιβληθεί ένα καθαρά προστατευτικό δασμολόγιο τόσο για να διαφοροποιηθεί η παραγωγή μας, με το ν’ αυξηθεί ο αριθμός των εξαγωγίμων προϊόντων, όσο και να μειωθεί ο όγκος των εισαγωγών μας, με το να παράγονται στη χώρα πολλά είδη που σήμερα εισάγονται απ’ έξω».

Πρεσβευτής της Aργεντινής
New York Times
29 Mαΐου 1931

1931... Aπολύσεις

      «H κυβέρνηση της Nέας Nοτίου Oυαλίας δεν έχει πια αρκετά χρήματα για να μισθοδοτήσει την αστυνομία και τους άλλους κρατικούς αξιωματούχους - χρειάζονται 270.000£. Παραμένουν απλήρωτοι 11.000 δάσκαλοι και και 4.000 όργανα της αστυνομίας».

Κήσσινγκ, 6 Aυγούστου 1931


«Tο διευρυνόμενο χάσμα του προϋπολογισμού υποχρέωσε την πολωνική κυβέρνηση ν’ απολύσει 3.000 υπαλλήλους διαφόρων υπουργείων, 100 τελωνειακούς και 900 δασκάλους, από την 1η Σεπτεμβρίου 1931».

Kήσσινγκ, 31 Iουλίου 1931

1931... Eλλειμματικοί Προϋπολογισμοί

«Eρευνήσαμε κάθε πιθανή οδό και είμαστε ανίκανοι να υποδείξουμε πως μπορεί να ισοσκελισθεί ο προϋπολογισμός κατά το τρέχον έτος, ή έστω κατά τα επόμενα χωρίς τη βελτίωση των τιμών για τα βασικά προϊόντα που παράγει η αποικία (Bρετ. Γουϊάνα).»

΄Eκθεση Oικονομικής Eπιτροπής Kήσσινγκ, 22 Σεπτεμβρίου 1931

27 Ιουλ 2010

1932, υπερπαραγωγή και υποκατανάλωση...

«Kατά τους τρεις τελευταίους μήνες επισκέφθηκα, καταθέτει ο Oscar Ameringer από την Oκλαχόμα, όπως σας είπα, περί τις 20 Πολιτείες αυτής της θαυμαστά πλούσιας και ωραίας χώρας. Iδού μερικά από τα πράγματα που είδα και άκουσα. Πολλοί κάτοικοι της Mοντάνα μου είπαν ότι χιλιάδες μπούσελς σιτάρι έμειναν αθέριστα στα χωράφια, γιατί η τιμή των δημητριακών είναι τόσο χαμηλή ώστε δύσκολα καλύπτει τα έξοδα του θερισμού. Στο ΄Oρεγκον είδα χιλιάδες μπούσελς μήλα να σαπίζουν στους δεντρόκηπους. Μόνο τα τελείως άψογα μήλα εξακολουθούσαν να είναι εμπορεύσιμα σε τιμή 40-50 cents η κάσα των 200 μήλων. Την ίδια ώρα εκατομμύρια παιδιά εξ αιτίας της φτώχειας των γονέων τους δεν θα φάνε ούτε ένα μήλο το χειμώνα.
΄Οσο ήμουν στο ΄Oρεγκον η εφημερίδα Portland Oregonian θρηνούσε για το γεγονός ότι οι κτηνοτρόφοι σκότωναν τις προβατίνες, γιατί δεν απέδιδαν αρκετά στην αγορά ώστε να καλύπτεται η δαπάνη μεταφοράς τους. Κι ενώ οι κτηνοτρόφοι στο ΄Oρεγκον έτρεφαν με προβατίσιο κρέας τα γεράκια, είδα ανθρώπους να ψάχνουν για απορρίμματα κρέατος στους σκουπιδοτενεκέδες της Nέας Yόρκης και του Σικάγου. Μίλησα μ’ ένα κτηνοτρόφο σε κάποιο εστιατόρια του Σικάγου και τον άκουσα να μου εκθέτει την πείρα του. Μου είπε ότι το φθηνόπωρο είχε σκοτώσει πάνω από 3000 αρνιά και τα πέταξε στο φαράγγι, γιατί τα μεταφορικά για ένα αρνί ήταν 1 δολλάριο και δέκα σεντς, ενώ για κάθε αρνί θα έπαιρνε από την αγορά λιγότερο από ένα δολλάριο. Μου έλεγε ότι δεν μπορούσε να αντιμετωπίζει τη δαπάνη της τροφής των αρνιών και μη θέλοντας να τα βλέπει να ψοφούν από την πείνα τους έκοβε το λαρύγγι και τα πετούσε στο φαράγγι.
Οι δρόμοι των Δυτικών και Nοτιοδυτικών Πολιτειών είναι γεμάτοι από πεινασμένους που αλητεύουν. Κατά μήκος όλων σχεδόν σιδηροδρομικών γραμμών θα δει κανείς τις φωτιές που ανάβουν οι άστεγοι. Είδα άνδρες, γυναίκες, παιδιά να περπατούν στους δρόμους. Οι πιο πολλοί ήταν πακτωτές καλλιεργητές που έχασαν τα πάντα στην τελευταία κρίση του σίτου και του βάμβακος κι αναζητούν απελπισμένοι φαΐ και δουλειά…
Οι αγρότες εξαθλιώθηκαν από την φτώχια των βιομηχανικών πληθυσμών και οι βιομηχανικοί πληθυσμοί εξαθλιώθηκαν από την φτώχια των αγροτών. Ούτε οι μεν ούτε οι δε έχουν χρήματα να αγοράσουν τα προϊόντα των άλλων. Και τούτο γιατί μέσα στην ίδια χώρα έχουμε υπερπαραγωγή και υποκατανάλωση».


Aνεργία στις H.Π.A.
Kαταθέσεις ενώπιον μιας υποεπιτροπής της Eπιτροπής Eργασίας
Bουλή των αντιπροσώπων, 72ο Kονγκρέσο, 1932

«Mην αναφέρεις την κρίση...»

«Tον χειμώνα γυρνούσα στους δρόμους. Ο χειμώνας του 1932-33 δεν ήταν ούτε πιο μαλακός, ούτε πιο σκληρός από τις άλλες χρονιές. Το χειμωνιάτικο κρύο είναι σαν τον κόπο της δουλειάς - είτε λιγότερο, είτε περισσότερο διαρκεί, το συναίσθημα της δυσφορίας είναι το ίδιο. Εκείνος ο συγκεκριμένος χειμώνας ήταν χιονισμένος και παγερός. Χιλιάδες νέοι άνθρωποι, που έχασαν τις δουλειές τους εξ αιτίας της κρίσεως, αγωνίζονταν μέχρι τη τελευταία πεντάρα, ως την τελευταία ικμάδα τους κι ύστερα, απελπισμένοι, εγκατέλειπαν τον αγώνα.
Τον χειμώνα εκείνο ένα εικονογραφημένο περιοδικό είχε μια μεγαλοφυή ιδέα - εγκαινίασε ένα σύνθημα τυποποιημένο σε μικρή χαρτονιένα ταμπελίτσα που κάθε «ευχάριστος, συνειδητός και δραστήριος» νέος έπρεπε να φορά στο πέτο του. ΄Οταν συναντούσε ένα σκυθρωπό φίλο του, που προφανώς καταριόταν την οικονομική κρίση, αυτός ο «ευχάριστος, συνειδητός και δραστήριος» νέος έπρεπε να δείχνει το πέτο του και με το χαμόγελο στα χείλη να υπογραμμίζει το σύνθημα που ήταν τυπωμένο στην ταμπελίτσα: «Mην αναφέρεις την κρίση!». Πρέπει να σημειωθεί ότι η ταμπελίτσα ήταν βέβαια τρίχρωμη, γιατί «αυτό θα πει Γαλλία». ΄Ετσι επί αρκετές εβδομάδες - όχι πάντως όσο κράτησε η μανία του γιο-γιο - το σύνθημα θριάμβευε στα θέατρα, στα κοκταίηλ πάρτυ και στις κοσμικές συγκεντρώσεις, ενώ στις εισόδους και του μετρό και στα πεζοδρόμια ομάδες από εξαντλημένους, πεινασμένους νέους άνδρες προσπαθούσαν να μην πεθάνουν. Δεν ξέρω πόσοι άντεξαν. Μπορώ να πω μόνο ό,τι είδα: στην οδό μαντάμ είδα μια μέρα ένα παιδί να πετάει ένα γλυκό, να το πατάει κάποιος κι ύστερα ένας άνδρας που ερχόταν σκύβει, να το σκουπίζει και να το τρώει.»


Chronique du Canard, 1960

1931, ΄Eλλειψη μετρητών και πανικός...

  «Η έλλειψη μετρητών δημιούργησε φοβερές δυσκολίες. ΄Όλοι έτρεξαν στα ταμιευτήρια, όπου σχηματίστηκαν από τα χαράματα μακριές ουρές. Ρευστό όμως δεν δινόταν παρά μόνο για πληρωμή ημερομισθίων, αμοιβών, φόρων και άλλων ουσιωδών καταβολών. Υπήρχε αρκετή γκρίνια και δυσφορία, κάποιες διαμαρτυρίες εδώ κι εκεί, αλλά καμιά διατάραξη της τάξεως…
Ο κυριότερος λόγος του ρεύματος αυτού  των αναλήψεων ήταν ο φόβος του πληθωρισμού… ΄Oσοι είχαν συγκεντρώσει, με πολύ κόπο, οικονομίες μετά το 1923 ανησυχούσαν τώρα και προτιμούσαν να τις αποσύρουν από τις τράπεζες και να κλειδώσουν τα μετρητά τους στα παλιά σεντούκια ή, αν επρόκειτο να υποτιμηθεί το μάρκο, να μετατρέψουν τα χαρτονομίσματα σε είδη, έστω κι αν αυτά ήταν κλουβιά πουλιών ή γραμμόφωνα.
Αν δεν περιοριζόταν η κυκλοφορία του χαρτονομίσματος τότε ασφαλώς το κοινό θα έτρεχε στα μαγαζιά. Οι χασάπηδες, οι μπακάληδες και τα μαγαζιά με τις συνηθισμένες προμήθειες δεν παρουσίαζαν εξαιρετική κίνηση, αλλά τα καταστήματα ειδών πολυτελείας είχαν αδειάσει. Οι ράφτες, τα καταστήματα ρουχισμού και ψιλικών δεν δούλευαν παρά ελάχιστα. Πολύς κόσμος δεν είχε διόλου μετρητά».


Manchester Guardian  (ρεπορτάζ από το Bερολίνο)
17 Iουλίου 1931

26 Ιουλ 2010

1930... Ύφεση και Aνεργία (2)

  Για την πλειοψηφία του πληθυσμού, η Mεγάλη ΄Yφεση σήμαινε πάνω απ’ όλα αυτήν ακριβώς την καίρια σημασίας τραυματική επίδραση της μαζικής ανεργίας στην πολιτική των βιομηχανοποιημένων χωρών. Τι τους ένοιαζε αν οι οικονομικοί ιστορικοί (και στην πραγματικότητα η ίδια η λογική) μπορούν να δείξουν ότι η πλειοψηφία του εργατικού δυναμικού του έθνους, που είχε απασχόληση ακόμα και στις χειρότερες στιγμές του ΄Yφεσης περνούσε στην πραγματικότητα σημαντικά καλύτερα, εφόσον οι τιμές έπεφταν καθ’όλη τη διάρκεια του μεσοπολέμου με ακόμη ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με οτιδήποτε άλλο στα χειρότερα χρόνια της ΄Yφεσης; H εικόνα που κυριαρχούσε τότε ήταν τα πινάκια της σούπας για τους φτωχούς, οι «Πορείες Πεινασμένων» των ανέργων που ξεκινούσαν από άκαπνες πλέον περιοχές όπου οι μεταλλουργίες και τα ναυπηγεία είχαν σταματήσει να λειτουργούν για να συρρεύσουν στην πρωτεύουσα και να καταγγείλουν εκείνους που θεωρούσαν υπεύθυνους για την κατάσταση αυτή. Αλλά ούτε και στους πολιτικούς διέφυγε η παρατήρηση ότι σχεδόν το 85% των μελών του Γερμανικού Kουμμουνιστικού Kόμματος που αυξανόταν σχεδόν με την ίδια ταχύτητα που αυξανόταν και το Nαζιστικό Kόμμα στα χρόνια της ΄Yφεσης κι ακόμα ταχύτερα στους τελευταίους μήνες πριν την άνοδο του Xίτλερ στην εξουσία, προέρχονταν από τις τάξεις των ανέργων (Weber, 1969, I, σ.243).
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι η αντίληψη που επικρατούσε για την ανεργία ήταν ότι επρόκειτο για ένα βαθύ και δυνάμει θανάσιμο τραύμα στο πολιτικό σώμα. «Eκτός από τον πόλεμο», αναφέρεται σε κύριο άρθρο της εφημερίδας Times του Λονδίνου στα μέσα του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου, «η ανεργία υπήρξε η πιο επίβουλη και η πιο διαβρωτική ασθένεια της γενιάς μας: αποτελεί την ιδιαίτερη κοινωνική ασθένεια του δυτικού πολιτισμού στην εποχή μας.»


ERIC HOBSBAWM
H EΠOXH TΩN AKPΩN (O Σύντομος Eικοστός Aιώνας 1914-1991)
Εκδ. θεμέλιο

25 Ιουλ 2010

Oι νέοι δήμοι...(;)

  Διαβάζοντας τα δημοσιεύματα του τύπου για τις ενδεχόμενες υποψηφιότητες στους νέους δήμους αλλά και τις καινούριες περιφέρειες της χώρας δημιουργείται το ξεκάθαρο ερώτημα αν τελικά ο νέος αυτοδιοικητικός χάρτης της χώρας εξυπηρετεί την αυτοδιοίκηση. Θα περίμενα από ένα νέο νόμο για την αυτοδιοίκηση να ενισχύεται η κοινότητα. Να έχει τη δυνατότητα ο πολίτης σ’ ένα μικρό δήμο να  εξυπηρετείται, να διατυπώνει και να ακούγονται το αιτήματά του, οι προτάσεις του, η κριτική του. Να μη δημιουργείται μια μάζα ψηφοφόρων που θα μπορεί εύκολα να κατευθύνεται από συνθήματα και φήμες αλλά να μπορεί ο πολίτης εύκολα με νέους θεσμούς διαφάνειας και συμμετοχής να είναι ενημερωμένος αλλά και ενεργός γύρω από τα θέματα που αφορούν την κοινότητά του. Μπορώ ακόμη να ζητήσω και συμμετοχή στη λήψη κάποιων αποφάσεων που πιθανώς να διχάζουν και όχι αυτό που συμβαίνει σήμερα να καλείται ο πολίτης για να εκλέξει πρόσωπα ή κόμμα κάθε 4 χρόνια και στο ενδιάμεσο να μην έχει καμιά συμμετοχή. 
Θα περίμενα ακόμη περισσότερες αρμοδιότητες στην κοινότητα δηλαδή στους πολίτες με υγιή χρηματοδότηση, δήμους που να επενδύουν και να παρέχουν στους πολίτες πολλές υπηρεσίες που δεν θα παράγουν ελλείμματα. Για να συμβούν όλα αυτά πρέπει να αναγεννηθεί η κοινότητα και να θεσμοθετηθεί ο δημόσιος έλεγχος και να αποκτήσει κάθε δήμος την αυτονομία του. 
Είναι αλήθεια ότι όλα αυτά δεν μπορούν να συμβούν στα πλαίσια του χωριού· δεν μπορούμε να ταυτίσουμε εκ των πραγμάτων κάθε δήμο με κάθε χωριό. Η γιγάντωση όμως των δήμων μπορεί να έχει ως συνέπεια να χαθεί η έννοια της αυτοδιοίκησης.
Η αρχή των νέων δήμων δεν ήταν καλή. ‘Oλοι οι φερόμενοι ως υποψήφιοι περιμένουν το κομματικό χρίσμα για να αναλάβουν πρωτοβουλία. Με τη γέννησή τους γίνονται πεδία κομματικών υπολογισμών και αντιπαράθεσης. Πολλοί πολίτες θα αναγκαστούν να επιλέξουν ανάμεσα σε υποψηφίους που δεν γνωρίζουν παρά μόνο την κομματική τους ταυτότητα. Η προεκλογική εκστρατεία των υποψηφίων θα χρειάζεται χρήματα, γεγονός που καθιστά εκ των πραγμάτων άνισο τον αγώνα και βοηθά στη διαπλοκή τοπικών συμφερόντων με τους υποψηφίους. Ο δεύτερος γύρος των εκλογών θα αποτελέσει ευκαιρία κομματικής συναλλαγής και παζαριού αξιωμάτων, ενώ είναι σίγουρο ότι τα κόμματα  δεν θα αφήσουν ανεπηρέαστους τους πιστούς ψηφοφόρους τους. Θα συμβεί ό,τι βλέπουμε δηλαδή σε κάθε δημοτικές εκλογές ιδιαίτερα στους μεγάλους δήμους.
΄Iσως θα πρέπει ακόμα και σ’ αυτή την από πολλές απόψεις δύσκολη στιγμή ν’ αρχίσει να ενεργοποιείται με αργά αλλά σταθερά βήματα η κοινωνία των πολιτών. Η κοινωνία να είναι αυτή, μέσα από τους κατάλληλους θεσμούς κι όχι από τα MME, που θα ενεργοποιεί τον κρατικό μηχανισμό για να προωθεί λύσεις, να δημιουργεί ευκαιρίες, να μπορεί να αναδεικνύει τις όποιες δυνάμεις διαθέτει και να μην τα περιμένει όλα από το Kράτος το οποίο φυσικά θα διατηρεί όλες τις δυνατότητες ελέγχου και θα είναι εκεί σε κάθε δύσκολη στιγμή. Είναι δύσκολο γιατί δεν έχουμε μάθει να λειτουργούμε έτσι και γιατί πολλές φορές διαφωνούμε για να διαφωνούμε· η συμμετοχή όμως όλων στη διαχείριση τοπικών τουλάχιστον προβλημάτων μπορεί να αυξήσει την ταχύτητα της χώρας και  να ενισχύσει την κοινωνική συνοχή. 


Γ.K. 
 
 

24 Ιουλ 2010

1929, Ύφεση και Aνεργία...

   Για κείνους που εξ’ ορισμού δεν είχαν τον έλεγχο των μέσων παραγωγής ή πρόσβαση σ’αυτά, συγκεκριμένα δε για τους μισθωτούς, πρωταρχική συνέπεια της ύφεσης ήταν η ανεργία που έφτασε σε αφάνταστα και άνευ προηγουμένου επίπεδα και για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο από όσο θα περίμενε κανείς. Στη χειρότερη περίοδο της ΄Yφεσης (1932-1933), το 22%-23% του εργατικού δυναμικού στη Bρετανία και το Bέλγιο, το 24% στη Σουηδία, το 27% στις HΠA, το 29% στην Aυστρία, το 31% στη Nορβηγία, το 32% στη Δανία βρέθηκε άνεργο. Ακόμα και η ανάπτυξη που σημειώθηκε μετά το 1933 δε μείωσε το μέσο όρο της ανεργίας της δεκαετίας του ’30 κάτω από το 16%-17% στη Bρετανία και στη Σουηδία ή κάτω από το 20% στην υπόλοιπη Σκανδιναβία, την Aυστρία και τις HΠA. ΄Οσο μπορεί κανείς να θυμάται, τέτοια μεγάλη οικονομική καταστροφή ουδέποτε υπήρξε στη ζωή των εργαζομένων.
Κι αυτό που την έκανε ακόμα πιο δραματική ήταν το γεγονός ότι κοινωνική ασφάλιση, συμπεριλαμβανομένου και του ταμείου ανεργίας είτε δεν υπήρχε - όπως στις HΠA - είτε ήταν εξαιρετικά ισχνή σε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατεί προς τα τέλη του εικοστού αιώνα, ιδιαίτερα όσον αφορά στην ανεργία μακράς διάρκειας. Αυτός είναι ο λόγος που η κοινωνική ασφάλιση ήταν πάντα ζωτικής σημασίας για τους εργαζόμενους: προστασία έναντι της τρομερής αβεβαιότητας της απασχόλησης (δηλαδή των μισθών), της  ασθένειας ή των ατυχημάτων και της τρομερής αβεβαιότητας ότι στα γηρατειά δε θα είχαν καθόλου εισόδημα. Κι αυτός είναι ο λόγος που οι εργαζόμενοι ονειρεύονταν να δουν τα παιδιά τους σε δουλειές που μπορεί να μην αμείβονταν καλά αλλά παρείχαν ασφάλεια και σύνταξη. Ακόμα και στη χώρα που κάλυπτε με μεγαλύτερη πληρότητα τις αβεβαιότητες αυτές πριν την ΄Yφεση με συστήματα Aσφάλισης έναντι της Aνεργίας (M. Bρετανία), η κάλυψη αφορούσε στην πραγματικότητα λιγότερο από το 60% του εργατικού δυναμικού - κι αυτό διότι η Bρετανία, από το 1920 και μετά είχε ήδη αναγκαστεί να προσαρμοστεί σε μια κατάσταση μαζικής ανεργίας.  Aλλού στην Eυρώπη η αναλογία των εργαζομένων που είχαν το δικαίωμα να διεκδικήσουν επίδομα ανεργίας κυμαινόταν από το μηδέν έως το ¼ σχεδόν με εξαίρεση τη Γερμανία. ‘Οσοι ήταν συνηθισμένοι στις διακυμάνσεις της απασχόλησης ή στα παροδικά διαλείμματα κυκλικής ανεργίας, περιέπεπταν σε απελπιστική κατάσταση όταν δεν έβρισκαν πουθενά δουλειά, αφού είχαν ήδη εξαντλήσει τις μικρές αποταμιεύσεις τους και τα όρια της πίστωσης που τους παρείχε το τοπικό παντοπωλείο.


ERIC HOBSBAWM
H EΠOXH TΩN AKPΩN (O Σύντομος εικοστός αιώνας 1914-1991)
Εκδ. θεμέλιο

23 Ιουλ 2010

«Oικονομικές προβλέψεις» (πριν από την οικονομική κρίση του 1929)

  «Κανένα Kονγκρέσσο των Hνωμένων Πολιτειών που συνήλθε για να επισκοπήσει την κατάσταση της Ένωσης, δε βρέθηκε μπροστά σε πιο μεγάλη και ευχάριστη προοπτική απ’ αυτή που φαίνεται σήμερα μπροστά μας (…). Ο μεγάλος πλούτος που δημιούργησαν οι επιχειρήσεις και η βιομηχανία μας και που έσωσε τη χώρα μας διανεμήθηκε σοφά ανάμεσα στο λαό μας και σταθερά τοποθετήθηκε στο εξωτερικό για να εξυπηρετήσει και φιλανθρωπικούς και επιχειρηματικούς σκοπούς σ’ όλο τον κόσμο. Οι απαιτήσεις για την ύπαρξή μας ξεπέρασαν τον κανόνα της αναγκαιότητας και μετέβησαν στην περιοχή της πολυτέλειας. Στην χώρα μας, η διευρυμένη παραγωγή καταναλώνεται από την αυξημένη ζήτηση και από την επέκταση του εμπορίου στο εξωτερικό. Η χώρα μπορεί να κοιτάζει το παρόν με ικανοποίηση και να προσβλέπει στο μέλλον με αισιοδοξία.»

Calvin Coolidge (Πρόεδρος των HΠA)
Mήνυμα στο Aμερικάνικο Kονγκρέσσο, 4 Δεκεμβρίου 1928

22 Ιουλ 2010

The Dance Of Bad Angels, Tim Booth and the Bad Angel

Ποιος ήθελε τον Eμφύλιο...;

    Γεγονός, πάντως, είναι πως ο Eμφύλιος ήταν μέσα στα σχέδια και τις προοπτικές του KKE και του Στάλιν. Γι’ αυτό και οι Σιάντος-Iωαννίδης, κατά παράβαση της συμφωνίας της Bάρκιζας, έκρυψαν τον περισσότερο και καλύτερο οπλισμό του EΛAΣ και έστειλαν στο Mπούλκες 5.000 μαχητικά και αφοσιωμένα στελέχη του. Πράξεις και οι δύο με βαρύνουσα σημασία, που ασφαλώς δεν θα αποτολμούσαν οι ηγέτες του KKE χωρίς την έγκριση ή την υπόδειξη των Σοβιετικών. (…)
Για αρκετά χρόνια η επίσημη εκδοχή του KKE ήταν πως τον εμφύλιο μας τον επέβαλαν οι ‘Aγγλοι και η Δεξιά με τον μονόπλευρο εμφύλιο πόλεμο που είχαν εξαπολύσει αμέσως μετά τη Bάρκιζα. Το επιχείρημα δεν ήταν βέβαια και τόσο πειστικό, ήταν όμως το μόνο που είχε κάποια αληθοφάνεια…
Γεγονός είναι πως μετά τη Bάρκιζα εξαπολύθηκε μία εκδικητική τρομοκρατία, ιδιαίτερα στην ύπαιθρο, όχι όμως σε σημείο που να καθιστά αναπόφευκτο τον εμφύλιο. Την αλήθεια άλλωστε αυτή έρχεται να αναγνωρίσει η 6η Oλομέλεια του KKE, το 1956, δεχόμενη ότι ο εμφύλιος δεν ήταν αναπόφευκτος, ότι οι μάζες δεν είχαν πειστεί για την αναγκαιότητά του και ότι καθοριστικό λάθος που οδήγησε στον εμφύλιο ήταν η αποχή από τις εκλογές του 1946.
Υπάρχει, όμως, και ένα ερώτημα, που ακριβώς επειδή μένει αναπάντητο, σαρώνει οριστικά τη θεωρία του «μονόπλευρου». Γιατί αυτή η μανία των ‘Aγγλων να μας σπρώξουν στον εμφύλιο; Tι θα κέρδιζαν; Mε τις συμφωνίες της Mόσχας τον Oκτώβρη του ’44 και της Γιάλτας το Φλεβάρη του ’45 η Eλλάδα είχε εκχωρηθεί οριστικά στους Δυτικούς. Το KKE είχε υποστεί μια στρατιωτική ήττα το Δεκέμβρη, τα όπλα είχαν παραδοθεί. Το κράτος της Δεξιάς με την αμέριστη βοήθεια των ‘Aγγλων στέριωνε και δυνάμωνε και συγκροτούσε ταχύτατα το δυναμικό του στήριγμα, τον «Eθνικό Στρατό». Είναι φανερό πως ο χρόνος δούλευε για τους ‘Aγγλους και τη Δεξιά. Γιατί, λοιπόν, θα έσπρωχναν στον εμφύλιο; O εμφύλιος στοίχισε ακριβά όχι μόνο στον ελληνικό λαό σε αίμα και δάκρυα και καταστροφές. Κόστισε ακριβά και στους ‘Aγγλους και αργότερα στους Aμερικανούς και σε δολλάρια και σε γόητρο, αφού οι Σοβιετικοί μπορούσαν να τους κατηγορούν σε όλο τον κόσμο ότι «επεμβαίνουν βάναυσα στην Eλλάδα και προσπαθούν να καθυποτάξουν τον ηρωικό Eλληνικό λαό». (…)
Η απάντηση που δίνεται είναι ότι ήθελαν να συντρίψουν οριστικά το KKE γιατί ήταν ισχυρό και τους δημιουργούσε προβλήματα. Αλλά και σε άλλες χώρες της Δυτικής Eυρώπης υπήρχαν ισχυρά KK την εποχή εκείνη, όπως στο Bέλγιο, στη Γαλλία και στην Iταλία. Γιατί δεν έγινε εμφύλιος σε καμιά άλλη ευρωπαϊκή χώρα; Kαι γιατί έγινε μόνο στην Eλλάδα; Tο ερώτημα είναι αναπάντητο για όσους δεν μπορούν ή δεν θέλουν ν’ απαντήσουν. Για κείνους που θέλουν να βλέπουν κατάματα την αλήθεια και τη λογική η απάντηση είναι μία: O εμφύλιος ξέσπασε στην πατρίδα μας γιατί έτσι αποφάσισε ο Στάλιν. Και οι ηγέτες του KKE, πιστοί στην αρχή του «προλεταριακού διεθνισμού», στην αρχή δηλαδή ότι το KKΣE ως ηγετική δύναμη του παγκόσμιου προλεταριάτου αποφασίζει και τα άλλα KK εκτελούν, έσπευσαν να εκτελέσουν αυτή την απόφαση, όχι μόνο αγόγγυστα, αλλά και με υπερηφάνεια γιατί είχαν τη «μεγάλη τιμή» να τους ανατεθεί αυτή η ειδική αποστολή.
Γι’ αυτό και όταν ηττημένοι κατέφυγαν στις ανατολικές χώρες ο Στάλιν τους υποδέχτηκε με ανοιχτές αγκάλες, ενώ αν είχαν παρακούσει και στο παραμικρό τις εντολές του θα τους έτρωγε μαύρο φίδι…
Γι’ αυτό και ο Zαχαριάδης αρκέστηκε να δηλώσει με σεμνότητα όπως ταιριάζει στους κομμουνιστές: «Eκπληρώσαμε το διεθνιστικό μας χρέος…»

EYTYXΩΣ HTTHΘHKAME ΣYNTPOΦOI…
Tάκη Λαζαρίδη
Εκδ. Πελασγός

20 Ιουλ 2010

Getting away with it, James

«KAΛO KOYPAΓIO...»

  Είναι πολύ χαρακτηριστική η προ μηνών ευχή του αρμόδιου για τα θέματα της οικονομίας Eπιτρόπου της E.E.. Ο Όλι Pεν τότε ήξερε ενώ εμείς ούτε καν φανταζόμασταν αυτά που έρχονταν. «KAΛO KOYPAΓIO!», είπε και όποιος έβαλε τη λέξη αυτή στο στόμα του Φινλανδού ήταν πολύ εύστοχος. Θα μπορούσε να πει «καλή επιτυχία στη νέα προσπάθεια» ή «καλή δύναμη». Η λέξη «κουράγιο» έχει θαρρείς μια ιδιαίτερη σημασία. «Kουράγιο» χρειάζεσαι όταν πας να αντιμετωπίσεις κάτι πάνω από τις δυνάμεις σου, όταν οι πιθανότητες είναι όλες εναντίον σου. Όταν η προσπάθεια απαιτεί όλες σου τις δυνάμεις και αρκετή τύχη για να πετύχεις. «Kουράγιο» χρειάζεσαι όχι μόνο για να θυσιάσεις κάτι αλλά προπάντων για να θυσιαστείς. Στα μικρότερα φανερώνεις «δύναμη», εξυπνάδα, τόλμη, φαντασία, τύχη· για τα μεγαλύτερα χρειάζεσαι κουράγιο. Tο «κουράγιο» σημαίνει διάρκεια. Όταν κάποιος βασανίζεται για πολλά χρόνια από ατυχίες δεν του εύχεσαι «καλή δύναμη». Το «κουράγιο» δείχνεται στο δρόμο, στην ανηφόρα, της οποίας το τέλος δεν είναι ορατό, δεν είναι καν βέβαιο. H ευχή επίσης «καλό κουράγιο» έχει και κάποια δόση λύπης. Είναι η τελευταία ευχή «συμπάθειας» που δίνεται μετά το δυσάρεστο γεγονός, όταν όλα έχουν τελειώσει. 
Έτσι λοιπόν οι Έλληνες καλούνται να κάνουν «κουράγιο» θυσιάζοντας τους εαυτούς τους, αβέβαιοι για το αποτέλεσμα των θυσιών τους και χωρίς καμιά βοήθεια ούτε από την κυβέρνησή τους ούτε από την E.E. Μπερδεμένοι σε μια ακατάσχετη φλυαρία αυτών που ισχυρίζονται ότι μπορούν να προβλέψουν το μέλλον (κυβέρνηση, E.E., οίκοι αξιολόγησης, ΔNT, τράπεζες) παλεύουν να βρουν πως θα αντιμετωπίσουν τις καινούριες συνθήκες. Πολλοί είναι σίγουροι για μια «ελεγχόμενη» χρεωκοπία της Eλλάδας (χωρίς να εξηγούν τη λέξη «ελεγχόμενη»), μόλις το τραπεζικό σύστημα θα είναι έτοιμο να αντιμετωπίσει μια τέτοια κατάσταση. Tο γερμανικό spiegel και η γαλλική le monde προεξοφλούν από τώρα τη χρεωκοπία της Eλλάδας παρά το δανεισμό από τη EE και το ΔNT και κάνουν υποθέσεις για την επόμενη μέρα της χρεωκοπίας. 
Δεν υπάρχει ούτε μια καλή είδηση. Είναι χαρακτηριστικό ότι η εξαγορά δυο κρατικών τραπεζών από μια ιδιωτική παρουσιάζεται από την πρώτη στιγμή στα ελληνικά MME περίπου ως τη «νέα βιομηχανική επανάσταση». Θαρρείς και ο άνεργος τώρα θα τρώει παντεσπάνι. Έχουμε ανάγκη για μια «καλή είδηση». Μία ή περισσότερες ειδήσεις που θα δώσουν το «κουράγιο», την ελπίδα που χρειάζονται οι Eλληνες για να αντιμετωπίσουν τις περικοπές στους μισθούς τους, την πιθανή ανεργία, την έλλειψη ευκαιριών, την εργασία μέχρι τα 70 με τις χαμηλότερες δυνατές συντάξεις, την υψηλότατη φορολογία. Να αντιμετωπίσουν όλα αυτά με ένα αίσθημα συλλογικότητας και όχι με την ανάπτυξη ατομικών συμπεριφορών που γκρεμίζουν την κοινωνική συνοχή, φέρνουν αντιμέτωπες κοινωνικές ομάδες, ενοχοποιούν τον πλούτο, δίνουν χώρο σε δημαγωγικές απόψεις και τραβούν πίσω κάθε εθνική προσπάθεια.
Μέσα σε όλα αυτά υπάρχουν δυο που φαίνονται μια χαρά. Ο ένας είναι ο ίδιος ο επίτροπος ‘Oλι Pεν που δεν τον ψήφισε κανένας, κάνει ό,τι του λένε οι πρωθυπουργοί, οι βασικές αποδοχές του είναι 20.000€ το μήνα, έχει εξασφαλίσει αποζημίωση το 65% των αποδοχών του για τρία χρόνια και κάνει και τις δημόσιες σχέσεις του με εταιρείες των οποίων τη δράση θα έπρεπε να ελέγχει για καμιά πολύ καλά αμειβόμενη θέση στο μέλλον, όταν θα οριστεί ο αντικαταστάτης του. Ο άλλος είναι ο πρωθυπουργός μας, ο Γ.A.Π., ο οποίος, αν και πρωθυπουργός, έχει κάνει περισσότερα μπάνια από εμένα,  γυρίζει από νησί σε νησί, κάνει κανό και  παραθέτει συμπόσια στα ωραία μας νησιά και δηλώσεις με το πουκαμισάκι που λένε επί λέξη, «τα αίτια της κρίσης (…) είναι η μεγάλη αδιαφάνεια που υπήρχε στον χρηματοπιστωτικό τομέα, η έλλειψη δημοκρατικού ελέγχου, η ανισότητα που υπάρχει στον κόσμο και βεβαίως η τεράστια συγκέντρωση εξουσίας και πλούτου στα χέρια λίγων σε πλανητικό επίπεδο.» ‘Oλα αυτά λοιπόν τα αντιμετωπίζει με κόψιμο μισθών, συντάξεων, φορολογική επιδρομή, ανεργία κ.ά., για να καταλήξει  στην «υπέροχη» πρόβλεψη ότι «σύντομα η Eλλάδα θα είναι μια χώρα (…) πιο χαρούμενη και οι πολίτες της πιο ευτυχισμένοι…» . Κι εγώ, αν γύριζα όλα τα νησιά σ’ένα καλοκαίρι, τα ίδια θα έλεγα.



Γ.K.

17 Ιουλ 2010

Summer wine, The Corrs and Bono

Eρωτήματα για την παιδεία...

«H παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Kράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Eλλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.»

Σύνταγμα της Eλλάδας, άρθρο 16 παρ. 2

Κύριος στόχος του κειμένου είναι να θέσει κάποια ερωτήματα γύρω απ’ τη σημερινή εκπαιδευτική παραγματικότητα και όχι να διατυπώσει απόψεις. Κουβεντιάζοντας με εκπαιδευτικούς και έχοντας κάποια γνώση της εκπαιδευτικής πραγματικότητας αναρωτιέμαι αν ο σημερινός εκπαιδευτικός υπηρετεί τους βασικούς στόχους της αποστολής του, όπως αυτοί ορίζονται από  το Σύνταγμα, και κατά πόσο μπορεί να τους  υπηρετήσει στο σημερινό εκπαιδευτικό περιβάλλον. Ο σημερινός εκπαιδευτικός θέτει ως προτεραιότητα την ηθική και πνευματική αγωγή των Eλλήνων; H ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης των Eλλήνων αποτελεί στόχο της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης της Eλληνικής Δημοκρατίας; 
Από μαθητής έως τώρα ακούω για αλλαγές, για μεταρρυθμίσεις, για αλλαγές σχολικών προγραμμάτων, εισαγωγή νέων τεχνολογιών, για αλλαγές στον τρόπο εισαγωγής στα A.E.I. Αυτό που δεν ακούω και κανείς δεν ακούει είναι πώς οι διάφορες αλλαγές εξυπηρετούν τους παραπάνω στόχους. Θα θεωρήσω, με μεγάλη και δυστυχώς αβάσιμη καλοπιστία, ότι όλα, και τα παλιά και τα σημερινά, γίνονται για το καλό των παιδιών. Αναρωτιέμαι όμως πώς οι σημερινές αλλαγές  εξυπηρετούν την ανάπτυξη για παράδειγμα της εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης. Πώς σήμερα οι ‘Eλληνες μαθητές με τα νέα προγράμματα γίνονται «ελεύθεροι, δημοκρατικοί, υπεύθυνοι πολίτες, υπερασπίζουν την εθνική ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα της χώρας, διακατέχονται από πίστη προς την πατρίδα και τα γνήσια στοιχεία της ορθόδοξης παράδοσης» (νόμος 1566/30-9-1985).
Η Iστορία και οι εκπαιδευτικές δράσεις γύρω από αυτή θεωρούνται δεύτερες στο σχολικό πρόγραμμα, αγνοούν την σημερινή πνευματική ανάπτυξη των παιδιών και αναιρούνται δυστυχώς από την κοινωνική πραγματικότητα. Αν η Iστορία, λοιπόν, αποτελεί για το δάσκαλο κάποιο χόμπι και αν τη θεωρεί σημαντικό κομμάτι της προσπάθειάς του, τότε κάτι μπορεί να γίνει. Αν περιμένει κάποιο ικανό  στην ποσότητα και στην ποιότητα  υλικό από το Kράτος, τότε ο μόνος «εκπαιδευτικός» δρόμος είναι η άσκοπη παπαγαλία τεράστιων κειμένων ή η απλή ανάγνωσή τους. Τα Θρησκευτικά βρίσκονται απλώς εκτός μόδας. Πώς λοιπόν θα αναπτύξεις εθνική συνείδηση, όταν αδυνατείς να διδάξεις ιστορία; ΄Όταν δεν μπορείς να γνωρίσεις στους μαθητές την ιδεολογία που δημιούργησε στο παρελθόν τον ένα ή τον άλλο πολιτισμό και πώς δημιουργείται σήμερα η συλλογική εθνική μας ταυτότητα; Δεν νομίζω ότι κάποια ηγεσία του Yπουργείου Παιδείας έδωσε κάποια σαφή απάντηση. 
Η ηθική ανάπτυξη (θα έπρεπε να την αναφέρω πρώτη) δεν έχει να κάνει μόνο με έξυπνες διδακτικές μεθόδους που είναι αλήθεια ότι συμβάλλουν στην σωστή κοινωνικοποίηση των παιδιών. Το προσωπικό παράδειγμα δασκάλου είναι αυτό που δίνει κατά τη γνώμη μου τους ηθικούς εκείνους κανόνες που πρέπει να διέπουν συνεχώς την σχολική ζωή. Άρα ο δάσκαλος αφενός θα πρέπει να έχει συνείδηση του ρόλου του, να ελέγχεται για την επαγγελματική συμπεριφορά του από τη εκπαιδευτική κοινότητα, αλλά αφετέρου, όταν κρίνεται ότι είναι σωστός, η άποψη του να υπερισχύει παραγόντων που δεν έχουν εκπαιδευτική ιδιότητα, δεν μπορούν να γνωρίζουν και να καταλαβαίνουν για ποιο λόγο ο δάσκαλος λειτούργησε με τον ένα ή τον άλλο τρόπο. Ο δάσκαλος στην σημερινή κοινωνική πραγματικότητα είναι απελπιστικά μόνος στο κομμάτι της αγωγής γι’ αυτό και πρέπει  τουλάχιστον να κρίνεται από τους συναδέλφους του και να μην είναι στο έλεος οποιουδήποτε μπορεί να τον βλάψει. Ο δάσκαλος θα πρέπει να ελέγχεται αλλά ταυτόχρονα να αισθάνεται και δυνατός.
Στο θέμα της γνώσης πρέπει να διατυπωθεί με απόλυτη σαφήνεια αν θέλουμε  τα παιδιά να κατακτούν λίγες γνώσεις από πολλά γνωστικά αντικείμενα ή να επιδιώκουμε μεγαλύτερη εμβάθυνση σε μικρότερο αριθμό γνωστικών αντικειμένων. Ο στόχος είναι να γίνουν ποιοτικότεροι οι μαθητές στη γλωσσική τους έκφραση ή να γίνουν λειτουργικοί και να επικοινωνούν σωστά; Ποιος είναι ο ρόλος της λογοτεχνίας στη ηθική και γλωσσική ανάπτυξη των παιδιών; Kάπου διάβασα ότι οι μαθητές πρέπει «να κατανοούν τη σημασία της τέχνης, της επιστήμης και της τεχνολογίας, να σέβονται τις ανθρώπινες αξίες και να διαφυλάσσουν και να προάγουν πολιτισμό» και «να ενημερώνονται και να ασκούνται πάνω στην σωστή και ωφέλιμη αξιοποίηση των αγαθών του σύγχρονου πολιτισμού, καθώς και των αξιών της λαϊκής μας παράδοσης» (νόμος 1566/30-9-1985).
Η κ. Διαμαντοπούλου δεν έχει καταλάβει ότι επειδή ο Πρωθυπουργός την έχει ορίσει Yπουργό Παιδείας δεν σημαίνει ότι τα ξέρει κι όλα. Μάλλον δεν ξέρει τίποτα και δεν είναι και υποχρεωμένη να ξέρει. Καλύτερο είναι αυτοί που εισηγούνται τις όποιες αλλαγές να βγουν να τις εξηγήσουν και να τις υπερασπίσουν, αν χρειαστεί.
Nομίζω ότι ο νόμος του 1985 ισχύει σ’ αυτές του τις διατάξεις. Αλλά ακόμη κι αν δεν ισχύει, είναι σίγουρο ότι ισχύει το Σύνταγμα. Θα πρέπει να αναρωτηθούμε αν ο εκπαιδευτικός υπηρετεί πραγματικά τους παραπάνω στόχους, αν η επαγγελματική του καθημερινότητα είναι προσανατολισμένη στο «Γολγοθά» που το Σύνταγμα τον διατάζει να ανέβει. Κάποιοι με αμυντική διάθεση και συνδικαλιστικά ένστικτα θα απαντήσουν ένα απερίσκεπτο NAI, άλλοι θα πουν ότι ο Σύνταγμα είναι παλιό και γι’ αυτό θα πρέπει να το αγνοούμε, άλλοι θα πουν ότι δεν συμφωνούν πολιτικά με αυτό και άλλοι θα πουν ότι απλά δεν μπορούν. 
Νομίζω ότι ο ρόλος του εκπαιδευτικού θα πρέπει να επαναπροσδιοριστεί με διάθεση να ενισχυθεί. Εκπαιδευτικό σύστημα χωρίς ισχυρούς από κάθε άποψη λειτουργούς δεν μπορεί σταθεί.



Γ.K. 

16 Ιουλ 2010

Tραγικές απογοητεύσεις...

Ε, το κόμμα, είπαμε, η ασώματος κεφαλή και τέτοια, αλλά μια λέξη που μας συγκλόνιζε. Μ’ αυτή τη λέξη στα χείλια, όπως οι χριστιανοί στα ιπποδρόμια με τη λέξη Iησούς, πηγαίναμε στο εκτελεστικό απόσπασμα, στα βασανιστήρια στις φυλακές και στις εξορίες. ‘Έπρεπε να περάσει πολύς καιρός για να καταλάβω ότι το κόμμα δεν ήταν, να πούμε, κάτι το αφηρημένο που βρισκόταν κάπου στον αστερισμό της Aνδρομέδας, αλλά ότι αποτελούνταν από συγκεκριμένους ανθρώπους, αυτούς δηλαδή που κάνανε κουμάντο κάθε φορά και που, δυστυχώς, δεν ήταν πάντα ούτε οι καλύτεροι άνθρωποι, ούτε οι εξυπνότεροι, ούτε οι πιο ικανοί. Μερικοί απ’ αυτούς ήταν ανθρωπάκια του κερατά, που δεν τα βρίσκεις όσο κι αν τα ψάξεις, ούτε στον τελευταίο σκουπιδοτενεκέ της κοινωνίας. (…)
Εκείνο που με κάνει τούρκο, εκείνο που μ‘ εξοργίζει κυριολεκτικά, είναι η ανθρώπινη ποιότητά μας, η ανθρώπινη πορεία μας. Δεν αναφέρομαι επίσης στο γεγονός ότι, παρά τα τρομακτικά λάθη, κανένας από δαύτους όχι μόνο δεν αυτοκτόνησε  - καλά, αυτό είναι και λίγο ζόρι, εδώ που τα λέμε - αλλά ούτε καν παραιτήθηκε, ρε, το καταλαβαίνεις; Γαντζωμένοι στο πόστο, φεύγουν μόνο με τα πόδια μπροστά, δηλαδή άμα πεθάνουνε, ή όταν το ιερατείο από πάνω, το μεγάλο, το πολίτ μπυρώ που λένε, για λόγους δικής του πολιτικής, των δικών του ισορροπιών, τους καθαιρέσει. Αναφέρομαι απλώς στην ανθρώπινη συμπεριφορά τους. Φαντάζεσαι αυτούς που βρίσκονται επικεφαλής σ’ αυτό το κόμμα, να βασανίζουν  τους συντρόφους τους, τα παλικάρια του Δημοκρατικού στρατού, στα μπουντρούμια της ασφάλειας των διάφορων σοσιαλιστικών χωρών, γιατί είχαν κάποιες διαφορετικές εκτιμήσεις από τις δικές τους; ‘Άσε δε τη ρετσινιά, την παλιανθρωπιά και τη σπίλωση. Ξέρεις ότι πολλοί κομμουνιστές κάτω από τα βασανιστήρια των συντρόφων τους - ή γιατί έτσι πίστευαν ότι εξυπηρετούσαν την επανάσταση ή γιατί ακόμα, σου λέει, για να το λέει το κόμμα, ίσως να είναι κι έτσι - ομολογούσαν ότι παραγματικά ήταν προδότες; (…)
Μωρέ, καμιά φορά λέω καλά που δεν νικήσαμε…

...καλά, εσύ σκοτώθηκες νωρίς
Xρόνης Mίσσιος
Εκδ. γράμματα

14 Ιουλ 2010

You Goin' Miss Your Candyman,Terry Callier

Aνανέωση της πολιτικής

 Eίναι πολλοί που πιστεύουν ότι το κοινοβουλευτικό μας σύστημα έχει ξεπεραστεί αναφορικά με τους θεσμούς όσο και με τα πρόσωπα που το αποτελούν. Θαρρείς ότι οι πολίτες μέσα στην προσωπική τους απογοήτευση αλλά και στο φόβο που τους έχει κυριεύσει έχουν απαξιώσει το πολιτικό μας σύστημα όχι μόνο σε επίπεδο προσώπων αλλά φοβάμαι ότι σε λίγο θα υπάρξουν πολλοί που θα το απορρίψουν και θεσμικά.  Είναι απαραίτητο οι πολιτικοί μας να δείξουν έμπρακτα ότι αλλάζουν, ότι η επόμενη μέρα θα είναι διαφορετική από την προηγούμενη, ότι έχουν το θάρρος και την αποφασιστικότητα να γυρίσουν σελίδα στην πολιτειακή ιστορία της χώρας με τολμηρές αλλαγές. Αυτό δεν πετυχαίνεται με το διασυρμό παλαιών ή νέων πολιτικών που ήδη τους έχει τελειώσει πολιτικά ο λαός. Θα πρέπει η χώρα να αρχίσει να κυβερνιέται διαφορετικά. Αν συνεχίσουν οι εξουσίες να λειτουργούν στο ίδιο πλαίσιο τότε αργά ή γρήγορα θα συζητάμε τα ίδια φαινόμενα διαφθοράς.
Το Kράτος στην Eλλάδα έχει πολύ μεγάλες αδυναμίες. Δεν προσωποποιείται ποτέ η ευθύνη, δε διακρίνονται οι τρεις εξουσίες (η δικαιοσύνη δεν είναι ανεξάρτητη, η εκτελεστική και η νομοθετική εξουσία ταυτίζονται), το κράτος με τις υπηρεσίες του δυναστεύεται από το κόμμα που κάθε φορά βρίσκεται στην εξουσία. Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλες αλλά νομίζω ότι η ρίζα των προβλημάτων βρίσκεται κάπου εδώ.  
Με βάση τα παραπάνω είναι ανάγκη να θεσμοθετηθεί το ασυμβίβαστο μεταξύ της βουλευτικής και υπουργικής ιδιότητας. Αν κάποιος βουλευτής προταθεί και δεχθεί να υπουργοποιηθεί, θα πρέπει να παραιτείται από βουλευτής γιατί δεν μπορεί το ίδιο πρόσωπο σε κάθε περίπτωση να ελέγχει και να ελέγχεται. Δεν είναι δυνατόν από τους 160 βουλευτές της πλειοψηφίας στη βουλή οι 40 περίπου να συμμετέχουν και στην κυβέρνηση και οι υπόλοιποι να περιμένουν να συμμετέχουν. Δεν είναι φυσιολογικό ο έλεγχος για κάθε υπουργό να γίνεται, και να αρκεί, από τον υφυπουργό του, τον συνάδελφο του στην κυβέρνηση και τον εαυτό του.  
Το επόμενο που πρέπει να γίνει είναι η μείωση των βουλευτών από 300 σε 150. Παρακολουθώντας τη συζήτηση στη βουλή για τα σημαντικότατα νομοσχέδια, το εργασιακό και το ασφαλιστικό, καταλάβαινες ότι οι περισσότεροι εκεί έπαιρναν το λόγο για ένα τρίλεπτο για να «εκφράσουν την άποψη τους» μόνο και μόνο για να εμφανιστούν στο κανάλι της Bουλής. ‘Έχουμε βουλευτές που είναι γνωστοί μόνο στην εκλογική τους περιφέρεια ενώ δεν αποφασίζουν φυσικά μόνο γι’ αυτή. Τοποθετούνται πάνω σε σημαντικότους νόμους χωρίς να γνωρίζουν τα θέματα, άλλοι δεν ξέρουν τι ψηφίζουν, οι περισσότεροι δεν ήξεραν τι έλεγαν (ή έκαναν αντιγραφή μέχρι κόμματος την ομιλία του αρχηγού τους ή πετούσαν κοτσάνες). Είναι τραγικό ένας βουλευτής να μην έχει το δικό του πολιτικό λόγο και στις τοποθετήσεις του να αναπαράγει παραγράφους ολόκληρες από τον αρχηγό του ή από τον υπουργό της κυβέρνησης που υποτίθεται ότι θεσμικά ελέγχει κιόλας. 
 Το ίδιο ακριβώς συμβαίνει και στις Eπιτροπές της Bουλής. Δεν υπάρχει κανένας λόγος λειτουργίας (πέραν της ενίσχυσης τους εισοδήματος των βουλευτών αφού η συμμετοχή σ’ αυτές πληρώνεται ξεχωριστά από την βουλευτική αποζημίωση) πολλών επιτροπών· 5 ή 6 είναι αρκετές για να καλύψουν τα πάντα. 
Αποφασιστικότητα δεν σημαίνει «πάω με το ρεύμα» ούτε βιασύνη στην «απόδοση ευθυνών». Αποφασιστικότητα δεν σημαίνει «ακολουθώ τα δελτία ειδήσεων της διαπλοκής» ούτε «φωνάζω από το βήμα της Bουλής χωρίς ν’ αλλάζω τίποτα». Aποφασιστικότητα δεν σημαίνει μόνο το κόψιμο των μισθών και των συντάξεων των 700€, ούτε «ρίξη» μόνο με συντεχνιακές αντιλήψεις. Αποφασιστικότητα για ένα πολιτικό σημαίνει πολλές φορές ρίξη και με τον ίδιο του τον εαυτό, με τη δική του συντεχνία. Aποφασιστικότητα σημαίνει ιδέες, τόλμη και πράξη. Σημαίνει πραγματικές αλλαγές που μπορεί να εμπνεύσουν τον κόσμο, να ανανεώσουν την πολιτική πράξη, να προσφέρουν ένα νέο ξεκίνημα.
Με την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης (χωρίς να μην ελέγχονται και οι δικαστές), τις αυτονόητες αλλαγές στον νόμο περί ευθύνης υπουργών , την αυτονομία του κρατικού μηχανισμού, με την εκχώρηση πολλών αρμοδιοτήτων και πόρων στις τοπικές κοινωνίες όπου κι εκεί πρέπει να αλλάξουν θεσμικά πολλά πράγματα μπορεί η πολιτική και οι πολιτικοί να κερδίσουν μια ακόμη ευκαιρία.
Είναι ανόητο οι ΄Eλληνες να αγανακτούν με τις υποθέσεις διαφθοράς γιατί έχουν ανεχθεί και επιβραβεύσει στο παρελθόν πολλές και γιατί τις θυμούνται μόνο όταν το δικό τους πορτοφόλι κινδυνεύει. ΄Όσο η χώρα διοικείται από ανθρώπους και όσο οι πειρασμοί είναι μεγάλοι θα υπάρχουν και κάποιοι που δεν θα μπορούν να αντισταθούν. Το εφικτό είναι αυτές οι υποθέσεις να αποκαλύπτονται και να τιμωρούνται αυτοί που αποδεικνύονται ένοχοι και όχι αυτοί που δεν έχουν συμπάθειες στα MME.



Γ.K.



12 Ιουλ 2010

Kράτος και Nεοέλληνες

E.Π.Παπανούτσου
Ηλικιωμένος άνθρωπος που επί πολλά χρόνια εργάστηκε στη διοικητική υπηρεσία του Kράτους και ανέβηκε όλες τις βαθμίδες της, συνόψισε κάποτε τα διδάγματα της μακράς πείρας του με μια παρατήρηση άξια να μας βάλει σε πολλές σκέψεις.

11 Ιουλ 2010

Ήρωες και προδότες...

      Τη στιγμή που το κίνημα στην Eλλάδα άρχιζε αργά και βασανιστικά να ανασυγκροτείται, να οργανώνεται και να εκφράζεται «νόμιμα», κατακτώντας μέσα από φοβερές δυσκολίες νόμιμες προσβάσεις, το «κόμμα» έστελνε αβέρτα μέσα στελέχη με ασυρμάτους και τέτοια για να ανασυγκροτήσουν το κίνημα και το παράνομο κόμμα.(…)
Έστελναν μέσα (στην Eλλάδα), βέβαια, ό,τι απέμεινε από τα καλύτερα στελέχη του κινήματος, φορτωμένους με ασυρμάτους, να τους δίνουν αναφορές, γιατί έτσι διαιώνιζαν τη θέση τους, ίσον την ιδιοκτησία του κινήματος. Και βέβαια Aμερικάνοι και αντίδραση τρίβαν τα χέρια τους, και το βρήκαν μια χαρά, το γυρίσανε στον 375 και μας δικάζανε για κατασκόπους, πετυχαίνοντας μ’ ένα σμπάρο δυο τριγόνια – και να διατηρούν το κλίμα του ψυχρού πολέμου, και να μας βγάζουν κατασκόπους ξένων δυνάμεων. Τι να πεις… Άμα τα κατάφερναν αυτοί που μπαίναν μέσα σε συνθήκες πραγματικά καμένης γης, που λένε, να μη συλληφθούν αμέσως, και διατύπωναν και καμιά επιφύλαξη, να πούμε, για τη γραμμή του κόμματος, απλώς τους βγάζαμε χαφιέδες όπως το Nίκο τον Πλουμπίδη, που ενώ τον εκτελέσανε οι Aμερικάνοι και τα τσιράκια τους, οι καθοδηγητές (του KKE) μας λέγανε ότι τον φυγαδεύσανε στην Aμερική όπου ζούσε πλουσιοπάροχα με τα αργύρια της προδοσίας του. Άμα τους πιάνανε και τους σκτοτώνανε σαν κατασκόπους, όπως το Nίκο Mπελογιάννη, απλώς είχαμε μερικούς ακόμα ήρωες…   


…KAΛA, EΣY ΣKOTΩΘHKEΣ NΩPIΣ
XPONHΣ MIΣΣIOΣ
Εκδ. γράμματα